Dwór Mickiewiczów w Zaosiu, powstała w 1902 roku w Wiedniu reprodukcja rysunku Edwarda Pawłowicza z roku 1824, druk, karton, zbiory Muzeum Literatury, nr inw. ML I.2633. Egzemplarz pochodzi z kolekcji Méyeta, gdzie figurował pod numerem 7495.
ZAOSIE
Niewielka wiejska posiadłość znajdująca się przy drodze wiodącej z Horodyszcza do Nowogródka – aktualnie na terenie Białorusi. Gdy urodził się poeta była prawdopodobnie współwłasnością rodzeństwa: Mikołaja Mickiewicza – ojca Adama, oraz jego siostry Barbary Stypułkowskiej. Być może poeta spędził tam kilka lat życia jako dziecko – do roku 1807 kiedy zaczął uczęszczać do szkoły dominikańskiej w Nowogródku. Rozpowszechniony wizerunek domu w Zaosiu, pochodzi z roku 1842. Powstał razem dokładnym opisem budynku mieszkalnego i obejścia spisanym przez Edwarda Pawłowicza, znawcy tamtych terenów. Opis ten powstał jednak 20 lat po opuszczeniu przez Mickiewicza Litwy, zatem nie wiemy na ile wiernie oddaje stan dworu z czasów kiedy poeta tam przebywał.
(Zob. Jarosław Marek Rymkiewicz,
Zaosie [w:]
Mickiewicz. Encyklopedia, Warszawa 2001, s.619-620, Edward Pawłowicz,
Zaosie, w „Tygodnik Illustrowany” 1883, nr 14.)